Wydawnictwo Podatkowe
piątek, 29 marca 2024 r.
          Ostatnia aktualizacja: 28.03.2024 r., godz. 13:03
            Ilość wizyt w ciągu ostatnich 30 dni - 19.732
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
separatorgoraprzod
A A A

Zasady powoływania pełnomocnika i prokurenta przez przedsiębiorcę

Gazeta Podatkowa

Prowadzenie własnej firmy wiąże się z różnymi obowiązkami, dlatego wielu przedsiębiorców korzysta z pomocy pełnomocnika. Pełnomocnik to osoba, która działa w imieniu przedsiębiorcy i wypełnia za niego różnego rodzaju obowiązki. Z danych opublikowanych przez resort rozwoju wynika, że na 2,6 mln aktywnych działalności gospodarczych zarejestrowanych w CEIDG z tego rodzaju wsparcia korzysta 374,1 tys. firm. W jaki sposób można powołać takiego pełnomocnika? Jakie uprawnienia można mu nadać? Czym różni się pełnomocnik od prokurenta?

Rodzaje pełnomocnictw

Z danych resortu rozwoju wynika, że 374,1 tys. aktywnych przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG ma ustanowionych 395,6 tys. pełnomocników. Liczba pełnomocników przewyższa liczbę aktywnych przedsiębiorstw, ponieważ możliwe jest udzielenie pełnomocnictwa więcej niż jednej osobie. Pełnomocników najczęściej ustanawiają przedsiębiorcy z branży budowlanej, zajmujący się drogowym transportem towarów oraz fryzjerzy.

Pełnomocnictwo to jednostronna czynność prawna polegająca na upoważnieniu konkretnej osoby do działania w imieniu osoby powołującej (mocodawcy).

Istnieją dwa rodzaje pełnomocnictwa:

  • pełnomocnictwo zwykłe - może być udzielone przez dowolny podmiot, czyli osobę fizyczną, w tym również prowadzącą działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG, osobę prawną, czyli spółkę kapitałową wpisaną do KRS, lub jednostkę nieposiadającą osobowości prawnej, np. spółkę osobową wpisaną do KRS,
  • prokura - może być udzielona przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG oraz przez podmioty wpisane do KRS.

Pełnomocnictwo zwykłe

Istnieją 3 podstawowe rodzaje pełnomocnictwa zwykłego. Są to:

  • pełnomocnictwo ogólne - na jego podstawie działania pełnomocnika są ograniczone wyłącznie do zwykłego zarządu, czyli czynności związanych z podejmowaniem zwykłych, bieżących działań dotyczących spraw przedsiębiorcy - wówczas powołany pełnomocnik może załatwiać sprawy przed organami administracji; należy go udzielić w formie pisemnej (przykład 1),
  • pełnomocnictwo rodzajowe - przedsiębiorca udziela go w sytuacji, kiedy działania podejmowane przez pełnomocnika mają wykraczać poza sprawy zwykłego zarządu - w tym przypadku wymagane jest szczegółowe określenie zakresu czynności, do wypełnienia których umocowany będzie pełnomocnik (przykład 2),
  • pełnomocnictwo szczegółowe - udziela się go, kiedy działania powoływanego pełnomocnika mają wiązać się z wykonaniem konkretnej czynności prawnej, w odniesieniu do której obowiązujące przepisy prawa nakładają obowiązek posiadania przez pełnomocnika pełnomocnictwa szczegółowego - może być ono udzielone np. do zakupu nieruchomości lub sprzedaży samochodu, może być też wykorzystane do reprezentacji przed organami podatkowymi, wówczas przykładowo pełnomocnik może złożyć w imieniu przedsiębiorcy deklarację podatkową bądź ją odebrać lub też wystąpić o taką decyzję w imieniu mocodawcy (przykład 3).


Przedsiębiorca może zgłosić do CEIDG dowolną liczbę pełnomocników.

Forma powołania pełnomocnika

W myśl regulacji zawartych w art. 99 ust. 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740), pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Natomiast jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. Przykładowo trzeba będzie je zawrzeć w formie notarialnej przy udzieleniu pełnomocnistwa do zbycia lub nabycia nieruchomości

Powołanie pełnomocnika w CEIDG

Przedsiębiorca chcąc zgłosić pełnomocnika do CEIDG musi złożyć wniosek aktualizujący jego wpis w CEIDG. Zgłoszenia pełnomocnika dokonuje się na druku CEIDG-1. Następuje to poprzez wypełnienie rubryki nr 28 druku "Udzieliłem pełnomocnictwa do prowadzenia moich spraw". Opublikowanie w CEIDG informacji o pełnomocniku jest równoznaczne w skutkach z udzieleniem pełnomocnictwa na piśmie.

W przypadku pełnomocnika będącego osobą fizyczną, wypełniając formularz CEIDG-1, należy podać: imię i nazwisko, numer PESEL, datę urodzenia, informację o obywatelstwie polskim pełnomocnika, o ile takie posiada, i innych obywatelstwach pełnomocnika. Ponadto trzeba podać adres zamieszkania lub wykonywania działalności gospodarczej bądź siedziby pełnomocnika, a także adres do doręczeń, jeżeli jest inny niż wcześniej wymieniono, numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada, dane kontaktowe. Można też podać adres poczty elektronicznej, strony internetowej i numer telefonu.

W razie pełnomocnika będącego osobą prawną należy podać: firmę pełnomocnika, adres siedziby, numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile taki posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), dane kontaktowe, w szczególności adres poczty elektronicznej, strony internetowej, numer telefonu.

Warto w tym miejscu wskazać, że art. 41 ust. 1 ustawy o CEIDG i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 2296 ze zm.) przewiduje, iż w zakresie, w jakim umocowanie pełnomocnika do działania w imieniu przedsiębiorcy zostało opublikowane za pośrednictwem systemu teleinformatycznego CEIDG, do wykazania przed organami administracji publicznej upoważnienia do prowadzenia sprawy w imieniu przedsiębiorcy nie stosuje się art. 33 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735). W praktyce oznacza to, że pełnomocnik ujawniony w ewidencji nie musi składać do akt postępowania pełnomocnictwa bądź jego odpisu. W takich sytuacjach organ administracji publicznej z urzędu potwierdza w CEIDG upoważnienie pełnomocnika do prowadzenia spraw w imieniu przedsiębiorcy. Regulacja ta nie znajduje jednak zastosowania w odniesieniu do spraw prowadzonych na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540) oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 422 ze zm.). W tych sprawach pełnomocnik musi wykazywać swoje umocowanie w sposób określony tymi ustawami.

Co ważne, przedsiębiorca ustanawiając pełnomocnika w CEIDG za pośrednictwem Konta przedsiębiorcy ma możliwość samodzielnego opisowego określenia zakresu pełnomocnictwa. Od tego zakresu zależy rodzaj czynności, jakie będzie mógł wykonywać pełnomocnik "opublikowany" w CEIDG.

Powołanie prokurenta

Prokurentem może zostać wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Prokurentem nie może być osoba prawna.

Prokura stanowi rodzaj pełnomocnictwa udzielonego przez przedsiębiorcę podlegającemu obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które umożliwia reprezentowanie firmy w większości sytuacji związanych z jej prowadzeniem.

Wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje prokury. Są to:

  • prokura samoistna - pozwala na samodzielne działanie prokurenta w zakresie wynikającym z umocowania - taki prokurent jest uprawniony do dokonywania wszelkich czynności sądowych i pozasądowych, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa,
  • prokura łączna - upoważnia do działania w imieniu przedsiębiorcy tylko łącznie z innym prokurentem,
  • prokura łączna - upoważnia do działania z innym prokurentem oraz dodatkowo z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem osobowej spółki handlowej,
  • prokura swoiście łączna (tak zwana prokura łączna niewłaściwa) - upoważnia tylko do działania z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem osobowej spółki handlowej.

Działanie prokurenta nie zastępuje ani nie ogranicza osobistego działania przedsiębiorcy w firmie.

Uprawnienia prokurenta są bardzo szerokie, bo obejmują wszystkie czynności sądowe i pozasądowe, które dotyczą prowadzenia przedsiębiorstwa. Chodzi tu o każdą czynność, która w jakikolwiek sposób jest związana z działalnością przedsiębiorcy, a więc reprezentowanie go przed wszystkimi sądami i urzędami, zawieranie w jego imieniu umów sprzedaży, najmu, podpisywanie weksli, zaciąganie kredytów i pożyczek, zawieranie umów o pracę.

Z szerokiego zakresu możliwości działania prokurenta wyłączonych jest kilka czynności, do których prokurent nie ma uprawnień i potrzebuje dodatkowego umocowania w pełnomocnictwie szczególnym. Są to:

  • zbycie przedsiębiorstwa,
  • oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania,
  • zbycie lub obciążenie nieruchomości,
  • powołanie innego prokurenta.

Udzielona prokura wygasa w przypadku:

  • wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru,
  • śmierci prokurenta,
  • odwołania prokurenta,
  • ogłoszenia upadłości,
  • otwarcia likwidacji,
  • przekształcenia przedsiębiorcy.

Co ważne, śmierć przedsiębiorcy oraz utrata zdolności do czynności prawnych nie powodują wygaśnięcia prokury.

Przykład 1

Pan Jan prowadzi działalność transportową. Może on udzielić pełnomocnictwa ogólnego, w ramach którego pełnomocnik - działając w zakresie zwykłego zarządu - będzie mógł dokonać zakupu samochodu dostawczego do firmy. Taki zakup nie byłby możliwy, gdyby Pan Jan prowadził zakład krawiecki. Wówczas taki zakup nie stanowiłby czynności zwykłego zarządu, ponieważ wykraczałby poza przedmiot działalności firmy.


Przykład 2

Pan Bolesław zajmuje się świadczeniem usług budowlanych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawiera wiele umów o dzieło z podwykonawcami. Aby usprawnić proces prowadzenia firmy, powołał pełnomocnika do zawierania umów z podwykonawcami zajmującymi się usługami dekarskimi.


Przykład 3

Pan Karol zajmuje się sprzedażą nieruchomości. Obszar świadczonych przez niego usług obejmuje województwo małopolskie. Przedsiębiorca zdecydował się na ustanowienie pełnomocnika, który zajmie się zawieraniem umów sprzedaży nieruchomości na terenie Krakowa. Pełnomocnictwo szczegółowe, które upoważnia do sprzedaży nieruchomości, zostało zawarte w formie notarialnej.

Przykładowe wypełnienie formularza CEIDG-1 przy zgłoszeniu pełnomocnika do CEIDG

Zasady powoływania pełnomocnika i prokurenta przez przedsiębiorcę

TERMINARZ KSIĘGOWY

separatorgoraprzod
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN poleca w sklepie internetowym www.sklep.gofin.pl
Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych Ukazuje się co 10 dni
więcej »
Ubezpieczenia i Prawo Pracy Dwutygodnik
więcej »
Poradnik VAT Dwutygodnik
więcej »
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości Dwutygodnik
więcej »
Przegląd Podatku Dochodowego Dwutygodnik
więcej »
Gazeta Podatkowa Ukazuje się w poniedziałki
i czwartki
więcej »
gofin
sgk
www.czasopismaksiegowych.pl
forum
sklep
gazeta podatkowa
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.