A A A

Ewidencjonowanie sprzedaży na rzecz stowarzyszenia

Gazeta Podatkowa

Sprzedaż ewidencjonuję przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Zakupu artykułów spożywczych dokonała u mnie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, co udokumentowałem paragonem. Osoba ta po pewnym czasie wróciła do mnie z paragonem, żądając wystawienia faktury na rzecz stowarzyszenia, informując iż zakupy zostały przeznaczone na warsztaty prowadzone przez to stowarzyszenie. Na paragonie nie ma NIP. Czy w tej sytuacji mogę wystawić fakturę?

Z art. 111 ustawy o VAT (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) wynika, że obowiązek ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy podatników dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Czytelnik, stosując się do powołanego przepisu, prawidłowo zatem zaewidencjonował w kasie rejestrującej sprzedaż na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Pierwotnie miał bowiem do czynienia ze sprzedażą na rzecz osoby prywatnej. Natomiast stowarzyszeń nie można zaliczyć do ww. kategorii nabywców.

Zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego stowarzyszenie to dobrowolny i trwały związek grupy osób, zorganizowany dla realizacji wspólnych zamierzeń.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2261), stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Swoją działalność opiera ono na pracy społecznej swoich członków. Do prowadzenia swych spraw stowarzyszenie może zatrudniać pracowników, w tym swoich członków.

Skoro stowarzyszeń nie można zaliczyć do kategorii osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, to w konsekwencji sprzedaży na rzecz tych podmiotów podatnik nie musi ewidencjonować przy zastosowaniu kasy.

Wątpliwości Czytelnika dotyczą zasadności wystawienia faktury dla stowarzyszenia do paragonu, na którym nie ma NIP.

W myśl art. 106b ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Bez tego numeru wystawienie faktury (z NIP) do paragonu jest niemożliwe.

Powołany art. 106b ust. 5 ustawy o VAT dotyczy szczególnego przypadku, gdy podatnik otrzymuje paragon fiskalny, a następnie żąda wystawienia do niego faktury. W takim przypadku wystawienie faktury jest możliwe tylko pod warunkiem, że na paragonie umieszczony jest NIP nabywcy.

Jak już wspomniano, co do zasady, w kasie rejestrującej ewidencjonuje się sprzedaż tylko na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy o VAT na żądanie tych podmiotów podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą dokonaną sprzedaż. Faktury te mogą służyć do udokumentowania poniesionych wydatków i nie będą zawierały numeru identyfikującego nabywcę.

Minister Finansów w komunikacie z dnia 3 stycznia 2020 r. pt. "Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów" wskazał, że jeśli klient nie poda NIP do czasu wystawienia paragonu, uznaje się, że kupuje jako konsument. Może wystąpić o wystawienie faktury, jednak sprzedawca wystawi mu fakturę taką, jak dla konsumentów - bez NIP nabywcy.

Ponieważ, w omawianej sytuacji, na paragonie nie było NIP podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, Czytelnik nie ma prawa do wystawienia faktury do paragonu na dane tego podmiotu. Jedynym rozwiązaniem jest wystawienie faktury w sposób wskazany w ww. komunikacie Ministra Finansów, tj. bez NIP nabywcy.