Środki na inwestycje w technologie wodorowe z KPO

Pomoc publiczną na rozwój technologii wodorowych oraz infrastruktury współtowarzyszącej przewidziano w Krajowym Planie Odbudowy. Wsparcie w formie dotacji można uzyskać m.in. na inwestycję dotyczącą uruchomienia stacji tankowania wodoru czy produkcji innowacyjnej jednostki transportowej napędzanej wodorem.

Rodzaje inwestycji

W Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w zakresie inwestycji B2.1.1 zaplanowano udzielanie pomocy publicznej na rozwój technologii wodorowych oraz infrastruktury współtowarzyszącej. Pomoc ta może być udzielona na realizację projektów inwestycyjnych oraz badawczo-rozwojowych.

Przyjęto, że wsparcie na rozwój technologii wodorowej i infrastruktury współtowarzyszącej udziela się w następujących kategoriach pomocy publicznej: pomoc na badania, rozwój oraz innowacje, pomoc na ochronę środowiska naturalnego, pomoc na rzecz portów oraz pomoc regionalna. Wynika to z § 4 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie udzielania pomocy publicznej na rozwój technologii wodorowych oraz infrastruktury współtowarzyszącej w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2023 r. poz. 2189). Powołane rozporządzenie stanowi, że pomoc ta jest udzielana w formie dotacji, o których mowa w art. 5 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 651/2014/UE uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu.

Limity pomocy publicznej

Pomoc publiczna jest obwarowana limitami kwotowymi w odniesieniu do poszczególnych kategorii pomocy publicznej. I tak pomoc na badania, rozwój oraz innowacje nie może przekroczyć:

• 35 mln euro dla przedsiębiorcy na projekt inwestycyjny, jeśli więcej niż połowa kosztów kwalifikowalnych projektu jest ponoszona na działania wchodzące w zakres kategorii badań przemysłowych,
• 25 mln euro dla przedsiębiorcy na projekt inwestycyjny, jeśli więcej niż połowa kosztów kwalifikowalnych projektu jest ponoszona na działania wchodzące w zakres eksperymentalnych prac rozwojowych,
• 8,25 mln euro na studium wykonalności, w przypadku studiów wykonalności poprzedzających działania badawcze.

W przypadku pomocy na ochronę środowiska kwota wsparcia nie może przekroczyć:

• 30 mln euro na przedsiębiorstwo na projekt inwestycyjny,
• 25 mln euro na projekt inwestycyjny - w przypadku pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę dedykowaną,
• 70 mln euro dla przedsiębiorcy na projekt inwestycyjny - w przypadku pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę energetyczną.

Pomoc na rzecz portów nie może przekroczyć 143 mln euro na projekt inwestycyjny w porcie morskim, a śródlądowym 44 mln euro. Kwoty te są znacznie wyższe, gdy projekt jest uwzględniony w planie prac dotyczącym korytarza sieci bazowej, tj. 165 mln euro na projekt inwestycyjny w porcie morskim, 55 mln euro w porcie śródlądowym.

Przekroczenie wymienionych kwot pomocy powoduje zaistnienie pomocy indywidualnej, która podlega notyfikacji Komisji Europejskiej. Oznacza to, że może być udzielona dopiero po jej zatwierdzeniu przez KE.

W odniesieniu do pomocy regionalnej dla inwestycji, której koszty kwalifikowalne wynoszą 110 mln euro lub więcej, pomoc nie może przekroczyć kwoty określonej zgodnie z mechanizmem określonym w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 651/2014/UE.

Zatem w przypadku intensywności pomocy regionalnej na poziomie 70% wartość pomocy nie może przekroczyć 57,75 mln euro, 60% - 49,5 mln euro, 50% - 41,25 mln euro, 40% - 33 mln euro, 35% - 28,88 mln euro, 30% - 24,75 mln euro, 25% - 20,63 mln euro, 20% - 16,5 mln euro, 15% - 12,38 mln euro, 10% - 8,25 mln euro.

Pomoc na badania, rozwój, innowacje

Pomoc na projekty badawczo-rozwojowe jest udzielana na przedsięwzięcia w zakresie:

• rozwoju rozwiązań technologicznych pozwalających na wykorzystanie wodoru jako paliwa w jednostkach transportowych,
• modernizacji napędów istniejących jednostek transportowych do wykorzystania rozwiązań technologicznych pozwalających na stosowanie wodoru jako paliwa,
• jednostek transportowych wykorzystujących wodorowe ogniwa paliwowe lub inne rozwiązania technologiczne pozwalające na stosowanie wodoru jako paliwa.

Na ochronę środowiska

Pomoc na ochronę środowiska jest udzielana jako pomoc inwestycyjna na:

• ochronę środowiska, w tym obniżenie emisyjności, zgodnie z art. 36 rozporządzenia 651/2014/UE - w zakresie ograniczenia lub likwidacji emisji gazów cieplarnianych, m.in. na inwestycje w sprzęt i maszyny, wykorzystujące paliwa pochodzące z wodoru,
• infrastrukturę tankowania zgodnie z art. 36a rozporządzenia 651/2014/UE - w zakresie budowy, instalacji, modernizacji lub rozbudowy publicznie dostępnej infrastruktury tankowania,
• propagowanie wodoru odnawialnego zgodnie z art. 41 rozporządzenia 651/2014/UE - w zakresie budowy m.in. instalacji do magazynowania wodoru odnawialnego, instalacji do produkcji wodoru odnawialnego,
• infrastrukturę energetyczną, o której mowa w art. 2 pkt 130 lit. b) i lit. c) rozporządzenia 651/2014/UE, zgodnie z art. 48 tego rozporządzenia.

Pomoc regionalna

Regionalna pomoc inwestycyjna jest udzielana na projekty inwestycyjne dotyczące:

• produkcji innowacyjnej jednostki transportowej napędzanej wodorem (inwestycja początkowa),
• wykorzystania wodoru jako surowca lub źródła energii, lub paliwa.

Kto udziela?

Podmiotami udzielającymi pomocy są instytucja odpowiedzialna za realizację inwestycji B2.1.1 KPO, czyli Ministerstwo Klimatu i Środowiska, albo jednostka wspierająca plan rozwojowy. Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy publicznej na rozwój technologii wodorowych (...) nie określa, jaki podmiot będzie pełnił funkcję jednostki wspierającej plan rozwojowy, czyli KPO. Jednakże w uzasadnieniu do tego rozporządzenia wskazano, że NFOŚiGW ma pełnić rolę podmiotu wspierającego, czyli udzielającego pomocy publicznej w zakresie inwestycji B2.1.1 KPO.